Communicatie model

Roos van Leary en communicatie

Herken je dat, je wil je kind ergens op aanspreken en voor je het weet is het gesprek omgedraaid en benoemt je kind allerlei dingen die jij fout gedaan hebt in zijn/haar ogen. Of de collega die tijdens vergaderingen altijd het woord neemt terwijl jij eigenlijk ook iets wil zeggen.
Vaak reageren we zelf  in dit soort situaties intuïtief door bijvoorbeeld in de verdediging te gaan of maar juist te zwijgen. Lang niet altijd effectief. De boodschap die we over willen brengen komt niet aan bij de ander. We zitten dan in een ineffectief communicatie patroon. De Roos van Leary is een mooi model waarmee je de patronen zichtbaar kan maken én waarmee je vervolgens in staat bent om het patroon te doorbreken en om te zetten in een effectief communicatie patroon.

Roos van Leary en de communicatie patronen

Even in het kort wat uitleg over de Roos van Leary zonder er te diep inhoudelijk op in te gaan. De Roos van Leary is een communicatiemodel ontwikkeld door Timothy Leary om menselijk gedrag en de interactie tussen mensen zichtbaar te maken. Timothy Leary heeft onderzocht dat interactie tussen mensen eigenlijk altijd gevormd wordt door 2 dimensies namelijk;

  • boven en onder gedrag
  • samen en tegen gedrag

Boven gedrag vanuit de samen kant (gericht op WIJ) is leidend en roept volgend gedrag op. Boven gedrag vanuit de tegen kant (de IK gerichte kant) is meer commanderend of aanvallend en roept verdedigend gedrag op. Omgekeerd werkt dit ook zo. Volgend gedrag roept leidend gedrag bij de ander op en verdedigend gedrag roept aanvallend gedrag op.

Verschil intentie of effect

We hebben vaak de allerbeste intentie met onze boodschap naar de ander. Maar door ruis in communicatie kan de boodschap heel anders over komen dan we bedoelen. Dit komt omdat we maar 7% met woorden communiceren, de rest wordt gevormd door onze lichaamstaal (55%) en de toon waarop we onze boodschap overbrengen (38%). Er kan dus een groot verschil zitten tussen de intentie van de boodschap en hoe deze bij de ander binnenkomt. De manier waarop de ander de boodschap ontvangt zorgt voor de reactie (het effect).

Ontdekken welk patroon jullie zitten

OK en nu we dit weten? Wat kan je er dan mee? Je kan nu ontdekken in welk ineffectief communicatie patroon jij en de ander terecht zijn gekomen. Stel je spreekt je partner aan op het feit dat hij weer zijn sokken laat rondslingeren terwijl je toch had afgesproken dat hij deze in de was zou gooien. Je partner reageert daarop kortaf en geïrriteerd en voordat je het weet zitten jullie in een welles/nietes spel. Het feit dat je partner in de verdediging schiet, wil zeggen dat hij de boodschap ontvangen heeft vanuit een aanvallende positie (immers aanvallend gedrag roept verdedigend gedrag op). Het wil dus niet zeggen dat jij de boodschap aanvallend bedoeld hebt (intentie) maar je partner heeft hem wel zo opgepakt (effect). Het gevolg is dat jullie over en weer aanvallend en verdedigend op elkaar kunnen blijven reageren.

Doorbreken van het patroon

Wil je een patroon doorbreken dan zal je een tegen natuurlijk gedrag in moeten zetten. In het bovenstaande geval reageert je partner intuïtief op je boodschap vanuit de verdedigende positie. Je zal intuïtief geneigd zijn om deze te beantwoorden met een aanvallende reactie. Wil hij echter je boodschap gaan ontvangen dan zal je hem eerst naar de samen kant moeten bewegen. Dit doe je door te reageren vanuit de positie gelegen naast die van waaruit je partner reageert. In dit geval reageert hij vanuit onder tegen. Je patroon doorbrekende reactie zal dan komen vanuit onder samen (volgend). Dit kan je doen door eerst zijn reactie rustig te benoemen “goh, ik merk dat je geïrriteerd raakt” en stiltes te laten vallen… Door niet in de aanval te gaan zal hij niks meer hebben om zich tegen te verdedigen en uiteindelijk zal er een ander communicatie patroon ontstaan.

Invloed in communicatie

Als je door krijgt hoe de Roos van Leary werkt, kan je op communicatie gebied veel invloed krijgen. Dit gaat je helpen om je eigen boodschap beter aan de ander over te brengen, maar geeft je ook inzicht in je blinde vlekken. Waarom reageert immers iemand zo verdedigend terwijl je het toch zo goed bedoeld? Communiceer je wel echt zo open als je denkt of zit er een gesloten houding achter? Het kan je helpen in je gezinssituatie, maar ook op het werk of binnen je sociale contacten.

Wil je het onder de knie krijgen zal je wel eerst in lering moeten. Dit kan door er over te lezen en praktijk situaties uit te werken of bijvoorbeeld een coach sessie in te zetten. Er kan dan in de praktijk gewerkt worden met voorbeelden die voor jou heel herkenbaar zijn. Zo leer je ter plekke ervaren wat de effecten kunnen zijn van deze krachtige tool. ACB praktijk kan je hierbij helpen.

Voor meer informatie verwijs ik je naar mijn website. Of neem meteen contact met mij op.

Anne-Corinne van ACB Praktijk

Heb je naar aanleiding van dit artikel over de Roos van Leary nog vragen? Neem dan gerust contact met mij op. ACB Praktijk is gevestigd in Valkenswaard en goed bereikbaar vanuit regio’s Eindhoven, Weert en omliggende plaatsen. Mijn naam is Anne-Corinne en ik help je graag, stel gerust je vraag.